Circulariteit in de praktijk: hoe PLANNingenieurs de buitenruimte toekomstbestendig maakt
Circulariteit klinkt vaak als een ambitieus begrip, maar bij PLANNingenieurs krijgt het een heel concrete invulling. Vanuit Drachten werkt het onafhankelijke bureau dagelijks aan de inrichting en het beheer van de openbare ruimte in Fryslân. Hun missie: de buitenruimte aantrekkelijk, gebruiksvriendelijk én duurzaam inrichten.
Impact in de buitenruimte
“De grootste impact maken wij buiten de deur,” vertelt directeur Sander Akkerman. “Natuurlijk kiezen we ook op kantoor voor circulaire meubels en duurzame oplossingen, maar de echte slag maken we in onze projecten voor gemeenten en waterschappen.”
Of het nu gaat om de aanleg van een nieuwe woonwijk, een weg of een oever: PLANN kijkt altijd naar mogelijkheden voor hergebruik van materialen, het beperken van afvalstromen, het tegengaan van hittestress of het slim opvangen van water.
Projectleider Marcel van der Meer vult aan: “Bij elk startoverleg staat circulariteit op de agenda. Ook als je in eerste instantie denkt dat er weinig mogelijk is, blijkt er altijd wel iets te kunnen. Van hergebruik van materialen tot klimaatadaptieve maatregelen.”
De praktijk is weerbarstig
Toch is het niet altijd eenvoudig om circulariteit in projecten te realiseren. “Gemeenten zetten duurzaamheid en hun ambities vaak hoog op de website, maar in de praktijk merk je dat het soms hard werken is om het ook echt waar te maken,” aldus Akkerman. Van der Meer ziet dat terug in de dagelijkse praktijk: “Een gemeentelijk projectleider wil vooral zijn werk goed en op tijd opleveren. Circulariteit vraagt extra aandacht, soms extra budget en dat botst nog weleens met interne prioriteiten.”
Toch ziet PLANN de beweging de goede kant op gaan. “Er is meer bewustzijn en steeds meer opdrachtgevers zien dat het slimmer kan,” zegt Akkerman. “Hergebruik vraagt soms meer creativiteit, maar levert uiteindelijk veel winst op.”
Project Bûtentsjinst Súdwest-Fryslân: alles komt samen
Een mooi voorbeeld waar circulariteit echt zichtbaar wordt, is het project Bûtentsjinst in de gemeente Súdwest-Fryslân. Bouwgroep Dijkstra Draaisma kreeg de opdracht voor de realisatie, met PLANN als bouwteampartner voor het ontwerp van de inrichting van de buitenruimte.
“De gemeente had circulariteit als belangrijk gunningscriterium opgenomen,” legt Van der Meer uit. “Vanuit het ontwerp van Van Pelt architecten zijn wij verder gegaan met het ontwerp en de technische aspecten. De inventarisatie van aanwezige materialen hebben wij getoetst en gekeken wat er opnieuw gebruikt kon worden. Denk aan grote bedrijfsvloerplaten of verschillende soorten straatstenen.”
Het project werd opgepakt in een bouwteam, samen met de gemeente, BGDD en aannemer De Waard. “Tijdens een scrumsessie is alles op tafel gelegd en daarna getrechterd naar wat echt haalbaar was. Duurzaamheid speelde daarbij een hoofdrol,” aldus Van der Meer.
Het resultaat is een buitenterrein waar alles samenkomt:
- Hergebruik van bestratingsmaterialen: in plaats van nieuw materiaal werd zoveel mogelijk opnieuw ingezet, ook al vroeg dat om creatieve oplossingen om een lappendeken te voorkomen.
- Slimme wateropslag: hemelwater van daken en terrein wordt opgevangen in een ondergronds krattensysteem en gebruikt voor bijvoorbeeld de autowasplaats. Extra berging is gerealiseerd in een grote vijver, die ook een landschappelijke functie heeft.
- Groene inrichting: samen met Donker Groen zijn bomen en groenstroken ontworpen die bijdragen aan verkoeling en biodiversiteit.
“Alles komt hier samen: circulariteit, klimaatadaptatie en ruimtelijke kwaliteit,” zegt Van der Meer trots. “Dat maakt dit project bijzonder.”
Toekomstige ambities en uitdagingen
PLANN neemt circulariteit standaard mee in elk project. De vraag vanuit opdrachtgevers groeit, maar er is nog veel winst te behalen. Akkerman: “Soms zijn kleine keuzes al genoeg om een groot verschil te maken. Het vraagt vooral dat opdrachtgevers anders durven denken.”
De grootste uitdaging zit volgens Van der Meer in de bewustwording bij opdrachtgevers: “Zonder budget of duidelijke ambitie gaat de deur vaak dicht. Daarom organiseren we regelmatig sessies met alle betrokken partijen. Dan verkennen we wat er allemaal mogelijk zou zijn. Zo ontstaan er vaak toch nieuwe ideeën en daarmee kansen.”
Samenwerken in de keten
Circulariteit in de openbare ruimte vraagt samenwerking. Daarom werkt PLANN veel samen met gemeenten, waterschappen, bouw- en groenbedrijven. “Juist die breedte is voor ons belangrijk,” zegt Akkerman. “Het gaat om de hele inrichting van de buitenruimte. Liefst zo circulair mogelijk. Daar zit onze kracht.”
Meer weten?
Bekijk hieronder het visualisatieplan van PLANN Ingenieurs waarin hun essentie beschreven staat.
Terug naar overzicht