Als ik scheidend directeur Jan Knol de vraag stel hoe Dokwurk destijds lid is geworden van VCF begint hij lachend met een mooie anekdote: “Dat is wel een grappig verhaal. Eind 2019 was ik in gesprek met Houkje Rijpstra, één van de oprichters van VCF. Ze polste of wij lid wilden worden van de vereniging. Gekscherend zei ik: ‘Als we het 100e lid worden, dán willen wij dat wel!’ Niet heel veel later nam Houkje weer contact met ons op met het nieuws dat wij écht het 100e lid van VCF konden worden. En zo geschiedde, sinds 3 februari 2020 zijn wij dus lid van de inmiddels ruim 180 leden tellende vereniging. Uiteraard is het ook een weloverwogen keuze dat wij lid geworden zijn.
Wij zijn ons ervan bewust dat we met elkaar een bepaalde verantwoordelijkheid hebben voor onze planeet. Dát past ook goed bij onze missie om een verbindende factor in de samenleving te zijn. In de afgelopen jaren heeft VCF een prachtige groei doorgemaakt naar een vereniging die écht impact maakt. Door ons lidmaatschap zijn wij bewuster stil gaan staan bij duurzaamheid. Je wordt geïnspireerd door anderen en woont af en toe evenementen bij. Starten is relatief gemakkelijk. Het is écht geen hogere wiskunde, alles wat je aandacht geeft groeit.”
Circulaire stappen en elkaar inspireren
“Bij de nieuwbouw van Dokwurk hebben we gekeken of we circulaire materialen konden gebruiken. Voor onze circulaire inrichting zijn we geïnspireerd door duurzaam ontwerpster Louise Cohen. Ons meubilair komt bij Opnieuw! vandaan. Sinds we in ons nieuwe pand zitten, zijn we gaan onderzoeken hoe we invulling konden geven aan het implementeren van de Sustainable s Development Goals (SDG’s). We hebben toen iemand aangenomen die ons ondersteunt bij alle duurzaamheidsvragen. Je kunt dan bijvoorbeeld denken aan ‘hoe verbruiken we minder energie, wat kunnen we met waterbesparing doen, hoe kunnen we in ons productieproces minder afval produceren, wat kunnen we van dat afval mogelijk hergebruiken’.
We zijn gestart met de meest voor de hand liggende keuze: energie. Inmiddels hebben we ‘nul op de meter’ en zijn we bijna energieneutraal (in de winter nog nét niet). We denken nu na wat er nodig is om ook in de winter energieneutraal te kunnen zijn. Kan dit mogelijk via meer zonnepanelen of accutechnologie of iets anders? Dit bewustzijn heeft geleid tot de oprichting van een soort energiecoöperatie op ons industrieterrein en het afsluiten van een Green Deal. Naast het energievraagstuk kijken we ook naar het aantrekkelijker maken van ons bedrijventerrein op het gebied van flora en fauna. De stappen die we zetten op het gebied van biodiversiteit zijn mede ontstaan door inspiratie van andere leden binnen VCF. Daar helpt zo’n lidmaatschap dan ook bij – we hadden hier zelf nog niet direct aan gedacht. Dat is toch super?”
De mens staat bij ons centraal
Dokwurk is een sociaal ontwikkelbedrijf waar de mens altijd centraal staat. Dit zie je onder andere terug in programma’s die ze hun medewerkers aanbieden op het gebied van armoede en vitaliteit. Jan vertelt enthousiast: “Naast gezondheid en welzijn is financiële gezondheid erg belangrijk. We betrekken daar ook de buitenwereld bij. Zo kan ons personeel, via Dokwurk, geholpen worden door ingehuurde experts bijvoorbeeld op het gebied van geldzorgen of het invullen van hun jaaraangifte. Dit is ontzettend belangrijk. Zowel de medewerker als het bedrijf heeft hier baat bij, omdat je door tijdig hulp aan te bieden en het bespreekbaar te maken uitval of verzuim kunt voorkomen.”
Kantelpunt en grootste uitdaging
Circulaire stappen, het klinkt zo mooi maar hoe en waar begin je? Jan legt ons uit hoe ze dit bij Dokwurk hebben aangepakt: “In het begin kost het zetten van circulaire stappen veel inspanning. Op een bepaald moment zie je dat de curves dalen en dat je inspanningen financieel voordeel opleveren. Dat is zo’n gaaf moment! Bij ons kwam dat punt toen we ongeveer twee jaar bezig waren met circulariteit. Iedereen heeft succesmomenten nodig om vol te houden. Eigenlijk doorloop je meerdere fases. Het begint met draagvlak creëren zodat het bij iedereen gaat leven. Mensen moeten het nut en de noodzaak (blijven!) inzien én er plezier aan beleven. Daarna moet er ruimte zijn om te experimenteren. Mensen zijn gewoontedieren, dit vraagt echt een omslag in het denken.”
Vervolgens benadrukt Jan dat het belangrijk is resultaten zichtbaar te maken en te delen. Vier je successen. “Hoe wij dat doen? We proberen de kleine successen met elkaar inzichtelijk te maken en breed te delen in bijvoorbeeld kwartaal- en jaarverslagen en nieuwsbrieven. Zo blijft er voortdurende aandacht voor, zodat iedereen weet dat de mogelijkheden er zijn. Iedereen enthousiasmeren is bijna onmogelijk, maar door de kracht van het herhalen, successen delen en ons doel te delen en stééds voor ogen te houden zetten we ons daar dagelijks maximaal voor in. Als je het als bedrijf belangrijk vindt, dan moet je continu blijven voeden en erin blijven investeren. Uiteindelijk wil je circulariteit integreren in je organisatie. Juist díe stap is essentieel, anders loop je het risico om jezelf te verliezen in de waan van de dag.”
Binnen Dokwurk hebben ze de integratie vormgegeven via meerdere werkgroepen. Zo is er een werkgroep voor ‘geen armoede, geen honger en een goede gezondheid’, één voor ‘zuinig omgaan met water en schoner afvalwater’, één voor ‘duurzame energie en klimaat’ en een werkgroep voor ‘productie, consumptie en het verminderen van afvalstoffen’. Deze collega’s komen periodiek bij elkaar om te bespreken hoe het nóg beter kan. “Als je de juiste circulaire stappen zet is het geen kostenpost, maar juist enorm rendabel: minder energie verbruiken is beter voor onze planeet, omdat we onze voetafdruk minimaliseren. Het is ook goed voor de portemonnee. Denk er als bedrijf zeker over na wat je kunt bijdragen.”
Trots
“Ik ben op meerdere dingen trots, maar voor mij springt het reduceren van de CO2-productie er écht bovenuit. Dit is de overkoepelende succesfactor. Het is niet vanzelfsprekend, ik ben erg blij met de aandacht ervoor bij Dokwurk. Wij hebben continu oog voor dit vraagstuk, ook in gesprekken met onze opdrachtgevers. Deze vragen houden ons scherp: Hoe kan het vanuit onze rol in de keten nog duurzamer, efficiënter, goedkoper én beter?”
Tips
Op de vraag welke tip Jan als scheidend directeur van Dokwurk andere ondernemers zou willen meegeven antwoordt hij: “Gewoon beginnen. Je kunt heel veel uitschrijven en plannen, maar soms helpt het om simpelweg te starten met het laaghangende fruit. Deel de resultaten en vier de successen met elkaar. Woon eens een bijeenkomst bij, bijvoorbeeld van Vereniging Circulair Friesland, Grote kans dat je geïnspireerd raakt. Zo ging het bij ons ook op het eerdergenoemde voorbeeld van biodiversiteit. Klein beginnen kan grote impact hebben!”
Jan Knol draagt per 1 juni 2025, na zeven jaar, het directeurschap over aan Hans van der Meulen.
Terug naar overzicht