BLOG: Goed nieuws… of niet?
Covid-19 heeft geholpen om Earth Overshoot Day dit jaar 3 weken uit te stellen. Een bericht vanuit klimaatwetenschappers deze maand en dat lijkt goed nieuws. Earth Overshoot Day, de dag waarop we als mensheid het natuurlijke budget van de natuur hebben gebruikt, was vorig jaar op 29 juli en verschuift voor dit jaar naar 22 augustus. Sinds 2005 was dit niet meer zo laat in het jaar.
Overigens hebben veel geïndustrialiseerde landen als Nederland hun overshoot day al veel eerder: voor dit jaar was dat, vóór de coronamaatregelen, op 3 mei[1] voorspeld. Dat betekent dat we meerdere planeten aarde nodig hebben om aan onze vraag naar grondstoffen te voldoen. En aangezien we er maar een hebben, leven we op veel te grote voet. Oftewel: op de pof van de volgende generaties. Aan de andere kant zijn er ook landen die meer biocapaciteit hebben dan ze gebruiken, bijvoorbeeld in Zuid-Amerika en Australië.
Niemand wil natuurlijk dat een humanitaire ramp ten grondslag ligt aan goed nieuws voor de ecologische voetafdruk van de mensheid. En erop vertrouwen dat dergelijke schokken een blijvend goede invloed zullen hebben, is behoorlijk morbide.
Richting
De belangrijkste factoren die nu tot 22 augustus hebben geleid, zijn een vermindering wereldwijd van 8,4% in het verbruik van bossen en de CO2-uitstoot van fossiele brandstoffen daalde met 14,5%. Dit alles doordat veel landen in lockdown gingen en export vrijwel stil kwam te liggen. In de huidige economie levert dat uiteraard grote problemen op, maar het is wel een duidelijke richting waarin we het voor een volhoudbare toekomst moeten zoeken.
Klein verschil
Uiteindelijk zal er een ander type economie moeten ontstaan, die niet langer zoveel mogelijk groei, productie en consumeren als uitgangspunt heeft. Copper 8 heeft een berekening gemaakt waar in de huidige situatie Earth Overshoot Day voor Nederland (ook wel de Country Overshoot Day genoemd) uit zou komen[2]. Met inachtneming van de voorspelde economische krimp als gevolg van de coronamaatregelen, komt men uit op 15 mei. Dit is 12 dagen later dan bij een economie die ‘gewoon’ was doorgegaan.
Ondanks de schone lucht (en zonder condensstrepen van vliegtuigen), veel minder auto’s op de weg (en vrijwel geen files), thuiswerken en videobellen niet eens een enorm verschil. En een toevallig effect. De blijvende verandering zal moeten komen van een bewuste keuze om het anders te doen. Om toe te werken naar een samenleving waarin we wél binnen de grenzen van onze planeet blijven. Zodat we Earth Overshoot Day, net zoals als aan het einde van de jaren ’60, weer gewoon op 31 december kunnen vieren.
– Houkje Rijpstra
Foto: Marleen Annema
[1] www.overshootday.org
[2] www.copper8.com
Terug naar overzicht