It Nije Normaal
Circulariteit in de bouw heeft vele definities, wat momenteel nog leidt tot onduidelijkheid voor marktpartijen en opdrachtgevers. Binnen het programma Fryslân Bouwt Circulair ontwikkelen we daarom ‘It Nije Normaal’. Een regionale vertaling van de landelijke standaard ‘Het Nieuwe Normaal’, bedoeld om vraag en aanbod in circulair bouwen te verenigen.
Gezamenlijke Friese bouwtaal
It Nije Normaal bouwt voort op de landelijke standaard het Nieuwe Normaal, ontwikkeld door de coöperatie Cirkelstad. In het programma Fryslân bouwt Circulair versterken we de landelijke standaard in Fryslân door extra prioriteit te geven aan waterbesparing en biobased materialen, gezien hun maatschappelijke en economische impact op de regio. Om dit te bereiken is het gebruik van een gezamenlijke taal rondom circulair bouwen essentieel. Zo weten opdrachtgevers en de markt waar ze aan toe zijn, ontstaat er meer consistentie in uitvragen en kan de markt doelgericht investeren in circulaire innovaties.
Ambitietafel Drinkwaterbesparing
Hoewel Fryslân bekend staat als dé waterprovincie van Nederland, dreigen ook hier binnen enkele jaren knelpunten in de drinkwatervoorziening. De urgentie is hoog: het Nationaal Plan van Aanpak Drinkwaterbesparing (NPvA) stelt een reductiedoel van 100 liter per persoon per dag in 2035. Momenteel ligt het gemiddelde verbruik op 128 liter. Om deze uitdaging aan te gaan, hebben Vereniging Circulair Friesland en het Centre of Expertise Water Technology (CEW) de Ambitietafel Drinkwaterbesparing opgericht. Deze tafel verbindt overheden, marktpartijen, woningcorporaties en kennisinstellingen.
Doelstellingen van de Ambitietafel:
- Drinkwaterbesparing verankeren als ‘het nieuwe normaal’ in bouw- en renovatieprojecten
- Fryslân positioneren als koploper in drinkwaterbesparing binnen Nederland en Europa
- Verbruik beperken tot maximaal 100 liter pppd in 2035
- Minimaal 30% drinkwaterbesparing realiseren tegen 2035
- De regionale water-economie versterken
Johan | Projectmedewerker
Impactprojecten in Fryslân
Voorbeelden van impactprojecten zijn Hof van Lemmer, Noorderhoek waterschoon en Spoordok Leeuwarden, waar circulariteit concreet wordt toegepast in de praktijk van wonen, bouwen, waterbeheer en gebiedsontwikkeling.
Hof van Lemmer
Hof fan Lemmer is een duurzaam en waterrijk woonproject aan de noordrand van Lemmer, ontwikkeld door Wind Groep. De wijk combineert moderne architectuur met biobased bouwen, natuurinclusiviteit en leefkwaliteit. Wind Groep werkt hierin samen met onder andere Hydraloop aan innovatieve waterbesparing en met bouwpartner Heijmans aan circulaire, energieneutrale woningen van biobased materialen.
Bewoners kunnen hun eigen duurzame woning realiseren met ondersteuning op het gebied van ontwerp, uitvoering en financiering.
Noorderhoek – Sneek
In Noorderhoek hebben woningcorcporatie Elkien, Wetterskip Fryslân, STOWA, Gemeente Sùdwest-Fryslân en DeSaH hun krachten gebundeld om 232 woningen tussen 2008 en 2018 ‘waterschoon’ te renoveren, het eerste project in de wereld op deze schaal. Dankzij een innovatief sanitatieconcept worden grijs- en zwartwater gescheiden behandeld. Door vacuümtoiletten, warmteterugwinning en biogasproductie uit rioolwater wordt het drinkwaterverbruik met 30% verlaagd én energie teruggewonnen.
Een baanbrekend voorbeeld van circulaire waterhuishouding op wijkniveau.
Spoordok – Leeuwarden
Spoordok in Leeuwarden is een duurzame gebiedsontwikkeling waar circulariteit, klimaatadaptatie en innovatie samenkomen. Onder leiding van de Gemeente Leeuwarden wordt hier gebouwd aan een levendige stadswijk met ruimte voor wonen, werken en recreatie. Wetterskip Fryslân speelt een belangrijke rol in het waterbeheer, met oplossingen zoals regenwateropvang, hergebruik van afvalwater en groene daken. Zo wordt gewerkt aan het principe dat ‘geen druppel het gebied verlaat’ – een belangrijk uitgangspunt voor de water robuuste stad van de toekomst.
Foto: gemeente Leeuwarden
In het magazine MADE van Circulair Friesland en Provincie Fryslân vertellen Monique Plantinga van het Wetterskip Fryslân en Renske Keijzer van gemeente Leeuwarden je meer over dit unieke project.