Friesland 100% zwerfafvalvrij: samen succesvol tegen afval

“Door krachten te bundelen en samen te werken, kun je meer bereiken. Zeker als mensen zich al betrokken voelen bij hun plaats, regio of provincie”, schrijft Helene van Zutphen (directeur Stichting Nederland Schoon) over ‘Friesland 100% zwerfafvalvrij’. Deze gezamenlijke aanpak voor een 100% zwerfafvalvrij Fryslân bewijst weer eens de kracht van een sterk netwerk.

Samen met Nederland Schoon, Omrin, de Friese Milieu Federatie, de Friese gemeenten, ondernemers uit de regio, het bedrijfsleven, scholen, (sport)verenigingen, inwoners en vrijwilligers wisten we de hoeveelheid grof zwerfafval in onze provincie met maar liefst 19% te verminderen. En daar zijn we behoorlijk grutsk (trots) op.

Friese zwerfafvalaanpak

Draagvlak en aanpak

De zwerfafvalaanpak kon vanaf de start rekenen op een groot draagvlak. Nederland Schoon vormde een stuurgroep met Omrin, Circulair Friesland, de Friese Milieu Federatie en de gemeente Heerenveen. Daarnaast committeerden alle 18 Friese wethouders zich aan de aanpak en werd er nauw samengewerkt met het bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties, inwoners en vrijwilligers. Zo konden burgers, bedrijven en samenwerkende partijen via www.supportervanschoon.nl hun eigen stukje schoongebied vastleggen en schoonhouden, vonden er verschillende opschoonacties in de provincie plaats en deden talloze enthousiaste Friese ondernemers mee met een Afvalestafette.

Nederland Schoon ondersteunde de stuurgroep en andere deelnemende partijen met onder andere kennis en communicatiemiddelen. ,,Een eenduidige en heldere communicatiecampagne zorgde voor versnelling en verbinding. De campagne ‘Netjes Hoor!’ straalde in de hele regio uit dat iedereen aan één gezamenlijk doel werkt. Overal zagen mensen de communicatie-uitingen terug: op straat, in de gedrukte media en op internet”, aldus Van Zutphen.

Resultaten

De Friese zwerfafvalaanpak werd in oktober 2019 gelanceerd bij Beachclub Lemmer. “Wij zijn met Friesland in Nederland koploper op het gebied van de circulaire economie. Ik ben dan ook verheugd om met NederlandSchoon, gemeenten en anderen te kunnen samenwerken aan een schoon en zwerfafvalvrij Friesland. Friesland zal hierbij het voorbeeld zijn voor de rest van Nederland. Daar ben ik trots op”, zei John Vernooij (directeur Omrin en bestuursvoorzitter Circulair Friesland) bij de kick-off van het event.

In september 2020 werd de balans opgemaakt, met resultaten waar we grutsk (trots) op zijn:

• In een jaar tijd werd er 19% minder grof zwerfafval in de provincie aangetroffen Tijdens metingen in 2019 werden er in totaal 4.199 stuks grof afval (groter dan 1 centimeter) gevonden. Bij nieuwe, onafhankelijke metingen op 5402 meetlocaties bleek dit aantal sterk gereduceerd tot 3.395.

• 3075 Friezen werden Supporter van Schoon en maakten hun eigen schoongebied aan en nog een 528 ondernemers committeerden zich aan de aanpak.

• De 1750 zogenaamde ‘adoptiegebieden’ of schoongebieden zijn bij elkaar zo groot als 9.000 voetbalvelden.

Goed voorbeeld doet volgen

Houkje Rijpstra & John Vernooij

“Vanaf het begin hebben ook wij benadrukt dat deze zwerfafvalaanpak valt en staat met een goede samenwerking”, aldus Houkje Rijpstra (voormalig algemeen directeur Circulair Friesland) John Vernooij (Omrin) over het resultaat van de aanpak. “[We] hebben er met alle partners hard aan gewerkt om zoveel mogelijk mensen te activeren. En met resultaat: er zijn honderden gebieden geadopteerd. Dat werkt aanstekelijk: goed voorbeeld doet immers volgen. Dankzij het goede werk van alle betrokkenen is er in werk- en winkelgebieden beduidend minder zwerfafval aangetroffen en zijn we een stap dichter bij een 100% zwerfafvalvrij Friesland.”

Kennisdocument

Wil je in jouw provincie ook aan de slag met de aanpak van zwerfafval? Nederland Schoon heeft de aanpak van ‘Friesland 100% zwerfafvalvrij’ omgezet in een kennisdocument met alle resultaten geleerde lessen die we geleerd hebben staan hierin omschreven. Je kunt dit kennisdocument hieronder bekijken of downloaden.

Sustainable Development Goals